Đau cổ vai gáy không chỉ mang đến những cơn đau nhức âm ỉ hay đột ngột, mà còn khiến vùng cổ – vai – gáy bị căng cứng, hạn chế cử động. Người bệnh thường gặp khó khăn khi xoay đầu, cúi, ngửa hay nâng vác đồ vật. Tình trạng này nếu kéo dài có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ, gây mệt mỏi, mất tập trung trong công việc, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất lao động và sinh hoạt hàng ngày.
Vậy đau cổ vai gáy có nguy hiểm không? Nguyên nhân do đâu và cách điều trị như thế nào cho hiệu quả? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây.
Đau cổ vai gáy là bệnh gì?
Đau cổ vai gáy là tình trạng các cơ vùng cổ, vai và gáy bị co cứng, gây ra cảm giác đau nhức, khó chịu. Người bệnh thường cảm thấy vùng cổ – vai – gáy nặng nề, tê mỏi, đồng thời bị hạn chế một số vận động cơ bản như quay đầu sang trái, sang phải, cúi hoặc ngửa cổ.
Các cơn đau thường xuất hiện rõ rệt vào buổi sáng sau khi ngủ dậy, liên quan mật thiết đến hệ cơ – xương – khớp và mạch máu tại khu vực vai gáy. Ở giai đoạn đầu, triệu chứng thường nhẹ, chỉ là cảm giác mỏi và hơi đau âm ỉ. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài mà không được cải thiện, cơn đau sẽ ngày càng tăng về cường độ và tần suất, gây khó khăn trong sinh hoạt.
Đặc biệt, những người lao động nặng, vận động cổ – vai – gáy nhiều, hoặc thường xuyên ngồi sai tư thế (như nhân viên văn phòng) sẽ dễ bị đau nhiều hơn. Đáng chú ý, bệnh có thể khởi phát đột ngột, không báo trước: chỉ sau một giấc ngủ, người bệnh thức dậy đã thấy cổ cứng, vai gáy đau nhức và gặp khó khăn khi cử động.
Phân loại đau cổ vai gáy
Đau cổ vai gáy cấp tính
Thường xuất hiện đột ngột, ví dụ sau khi ngủ sai tư thế, kê gối quá cao, nằm nghiêng lâu một bên hoặc sau một chấn thương cơ – dây chằng ở vùng cổ, vai, gáy. Người bệnh có cảm giác đau cứng, khó xoay đầu nhưng cơn đau thường chỉ kéo dài trong vài ngày đến vài tuần. Loại này thường không gây hậu quả nghiêm trọng và có thể cải thiện bằng nghỉ ngơi, chườm nóng – lạnh hoặc massage nhẹ nhàng.
Đau cổ vai gáy mãn tính
Là tình trạng cơn đau kéo dài nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng, tái phát thường xuyên. Ngoài cảm giác đau mỏi, người bệnh có thể gặp thêm triệu chứng như tê bì, ngứa ran, đau lan xuống cánh tay hoặc bả vai. Nếu không điều trị sớm, bệnh có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống, làm suy giảm khả năng lao động và vận động hàng ngày. Người bệnh cần thăm khám để được chẩn đoán nguyên nhân chính xác và có phương pháp điều trị phù hợp.
Nguyên nhân dẫn đến đau cổ vai gáy
Nguyên nhân cơ học
Đây là những yếu tố thường gặp trong sinh hoạt và công việc hàng ngày:
Tập luyện quá sức: Vận động sai kỹ thuật, tập nặng đột ngột hoặc không khởi động kỹ dễ khiến cơ – dây chằng vùng cổ vai gáy căng giãn quá mức, gây đau mỏi.
Hoạt động sai tư thế: Ngồi cong lưng, cúi gập người lâu, ngủ gục trên bàn hay kê gối cao đều có thể chèn ép mạch máu, hạn chế lưu thông máu lên não, dẫn đến nhức mỏi cổ vai gáy.
Tính chất công việc: Những người phải ngồi lâu (nhân viên văn phòng, lái xe) hoặc đứng lâu một chỗ (giáo viên, lễ tân) dễ bị chèn ép cơ vùng cổ – bả vai, lâu dần gây co cứng và đau nhức.
Thiếu dinh dưỡng: Cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là canxi và vitamin D, khiến hoạt động của dây thần kinh ngoại vi suy yếu, làm tăng nguy cơ tê bì và đau mỏi vai gáy.
Chấn thương: Té ngã, va đập, tai nạn hoặc vận động mạnh quá mức có thể gây tổn thương dây chằng, đốt sống cổ, dẫn đến đau nhức kéo dài.
Nhiễm lạnh: Ngủ trong phòng điều hòa nhiệt độ thấp, đi mưa, dầm sương gió… khiến cơ dễ co cứng, dây thần kinh bị ảnh hưởng, gây đau mỏi vùng cổ vai gáy.
Nguyên nhân bệnh lý
Ngoài những yếu tố cơ học, đau cổ vai gáy còn có thể bắt nguồn từ nhiều bệnh lý liên quan đến hệ cơ – xương – khớp và thần kinh. Một số bệnh thường gặp gồm:
Thoái hóa đốt sống cổ: Khi đốt sống cổ bị thoái hóa, các gai xương hình thành và chèn ép vào rễ thần kinh, gây đau nhức, cứng cổ, đặc biệt rõ rệt sau khi ngủ dậy. Bệnh thường xuất hiện ở người trung niên và cao tuổi (từ 40 tuổi trở lên).
Rối loạn chức năng thần kinh: Các dây thần kinh vùng cổ – vai – gáy bị căng kéo quá mức dẫn đến đau mỏi, kèm theo các triệu chứng như khó ngủ, mất tập trung, thậm chí dễ cáu gắt và mệt mỏi tinh thần.
Vôi hóa cột sống: Canxi lắng đọng bất thường tạo thành chồi xương bám vào đốt sống, chèn ép rễ thần kinh trong ống sống, gây đau cổ vai gáy và hạn chế vận động.
Viêm bao khớp vai: Người bệnh thường cảm thấy đau một bên vai, cơn đau tăng khi trời lạnh, về đêm hoặc khi nằm nghiêng. Trong nhiều trường hợp, việc vòng tay ra sau, với đồ trên cao hay chải đầu trở nên rất khó khăn do khớp vai bị viêm và hạn chế vận động.
Rối loạn khớp bả vai – lồng ngực: Xảy ra khi các cơ vùng vai gáy phải căng giãn quá lâu, thường gặp ở những người ngồi nhiều như nhân viên văn phòng, thợ may hay tài xế. Tình trạng này dễ dẫn đến co cứng cơ và đau nhức kéo dài.
Phương pháp cải thiện tình trạng đau cổ vai gáy
Đau cổ vai gáy có thể được cải thiện đáng kể nếu người bệnh áp dụng đúng cách chăm sóc kết hợp thay đổi thói quen sinh hoạt. Một số phương pháp hiệu quả gồm:
1. Điều chỉnh tư thế sinh hoạt và làm việc
Ngồi thẳng lưng, vai thả lỏng khi làm việc.
Không cúi gập cổ quá lâu khi dùng điện thoại, máy tính.
Thường xuyên đứng dậy vận động, xoay khớp cổ – vai sau 45–60 phút ngồi làm việc.
2. Tập luyện và vận động nhẹ nhàng
Các bài tập giãn cơ, yoga, pilates hoặc xoay cổ chậm rãi giúp cơ được thả lỏng, lưu thông máu tốt hơn.
Đi bộ hoặc tập thể dục đều đặn mỗi ngày để duy trì sức khỏe xương khớp.
3. Chườm nóng, chườm lạnh
Chườm nóng bằng khăn ấm hoặc túi chườm giúp giãn cơ, giảm co cứng.
Chườm lạnh trong 24 – 48 giờ đầu khi đau cấp tính để giảm sưng viêm.
4. Massage trị liệu tại nhà
Massage là giải pháp hiệu quả để thư giãn cơ bắp, kích thích tuần hoàn máu và giảm đau nhanh chóng. Ngoài việc đến spa, người bệnh có thể chủ động chăm sóc tại nhà với thiết bị massage Delax:
Máy Massage Cổ Vai Gáy 8 Đầu DELAX MMC05: Thiết kế ôm sát vùng cổ, sử dụng con lăn 3D kết hợp nhiệt hồng ngoại, giúp xoa bóp, day ấn huyệt đạo, làm tan nhanh cảm giác căng cứng.
Đệm Massage Toàn Thân Đa Năng TMS01 : Tích hợp nhiều chế độ massage tự động, từ cổ – vai – gáy đến lưng, eo và chân. Đây là lựa chọn phù hợp cho những ai muốn chăm sóc toàn diện, đặc biệt là người lao động trí óc hoặc trung niên, cao tuổi.
5. Thăm khám bác sĩ khi cần thiết
Nếu tình trạng đau kéo dài, kèm theo triệu chứng như tê bì lan xuống tay, chóng mặt, đau dữ dội… người bệnh cần đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị chuyên sâu.
Kết luận
Đau cổ vai gáy là tình trạng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể cải thiện nếu biết cách chăm sóc đúng. Việc điều chỉnh tư thế sinh hoạt, tập luyện nhẹ nhàng, kết hợp dinh dưỡng hợp lý và massage trị liệu sẽ giúp giảm đau hiệu quả, ngăn ngừa tái phát.
Đặc biệt, với sự hỗ trợ từ các thiết bị massage Delax như máy massage cổ vai gáy, ghế massage toàn thân hay đệm massage, bạn có thể dễ dàng chăm sóc sức khỏe ngay tại nhà, tiết kiệm thời gian mà vẫn đạt hiệu quả thư giãn, phục hồi cơ bắp tối ưu.
